9/2/10

Ιδιωτικοποιήσεις Ημικρατικών και όνειρα γλυκά...


Άρχισαν πάλι κάποιοι να μας πλασάρουν το γνωστό τροπάρι περί ιδιωτικοποίησης των Ημικρατικών Οργανισμών. Κάποιοι άλλοι μας το φέρνουν έτσι πιο επικοινωνιακά και εισηγούνται μετοχοποίηση. Κύριο επιχείρημα τους ότι οι Ημικρατικοί Οργανισμοί στερούνται αποτελεσματικότητας και ευελιξίας και ότι λίγο πολύ είναι εκτός μόδας των «μοντέρνων αντιλήψεων» της παγκόσμιας νεοφιλελεύθερης νέας τάξης πραγμάτων.

Δυστυχώς, αγαπητοί κύριοι ειδήμονες των ιδιωτικοποιήσεων δεν θέλω να σας χαλάσω το πάρτυ, αλλά κοιτάξτε λίγο γύρω σας. Το μοντέλο του νεοφιλελευθερισμού καταρρέει καθημερινά και η πλήρης εξάρτηση στο ιδιωτικό τομέα, μας έδωσε την σημερινή παγκόσμια οικονομική κρίση. Χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία καταφεύγουν τώρα σε μηχανισμούς κρατικής παρέμβασης αφού έχουν αντιληφθεί και αυτοί, ότι το «αόρατο χέρι» του Adam Smith παραμένει αόρατο.

Η παγκόσμια οικονομική κρίση έχει επιβεβαιώσει δύο σημαντικά μηνύματα τα οποία φαίνεται ότι αυτοί που επιμένουν στις ιδιωτικοποιήσεις δεν τα έχουν λάβει ή δεν θέλουν να τα αντιληφθούν:
1. Κύριος στόχος των ιδιωτικών κεφαλαίων είναι το κέρδος και η συνεχής μεγιστοποίηση του. Προτεραιότητα έχει η αύξηση των προσωπικών περιουσιών παρά οι κοινωνικές ευαισθησίες.

2. Το σύστημα της Μικτής Οικονομίας έχει αποδείξει ότι είναι ένα επιτυχημένο μοντέλο το οποίο έχει δώσει έμπρακτα ευημερία και σταθερότητα στην Κυπριακή οικονομία λαμβάνοντας υπόψη και τις γεωπολιτικές μας ιδιαιτερότητες . Αρκεί κάποιος να σκεφτεί εάν στην Κύπρο είχαμε ένα νεοφιλελεύθερο μοντέλο οικονομίας σε πια χάλια θα βρισκόμασταν σήμερα με την Παγκόσμια Οικονομική κρίση.

Δεν ισχυρίζομαι ότι ο Ιδιωτικός τομέας δεν έχει προσφέρει στην Κυπριακή Οικονομία αλλά μέσα από πρωτοβουλίες έχει το δικό του ρόλο να διαδραματίσει ο οποίος είναι καθοριστικός, αλλά και διαφορετικός. Δεν μπορεί όπως έχω προαναφέρει να παίξει τον ρόλο του κράτους αφού απλά η κερδοσκοπική μανία και τα προσωπικά συμφέροντα αφερούν από την κοινωνική προσφορά. Πολλά είναι τα παραδείγματα των αποτυχημένων ιδιωτικοποιήσεων, σε άλλες χώρες που στην αρχή άλλα υποσχέθηκαν και στο τέλος το μόνο που έδωσαν ήταν ατεκμηρίωτες απολύσεις και χαμηλής ποιότητας υπηρεσίες. Συνεπώς, σε ένα πετυχημένο Μικτό Σύστημα Οικονομίας, ο κάθε τομέας έχει να διαδραματίσει τον δικό του ρόλο μη αποκλείοντας και την συνεργασία σε μεγάλα έργα όπως άλλωστε γίνεται και στην πράξη.

Η απόλυτη εξάρτηση από τον ιδιωτικό τομέα και η μείωση της παρέμβασης του κράτους στην οικονομία οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε καταστάσεις όπου οι πλούσιοι θα γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι με σταδιακή εξαφάνιση της μεσαίας τάξης. Όλοι αυτοί που εισηγούνται ιδιωτικοποιήσεις μπορεί να ισχυρίζονται καλές προθέσεις αλλά στην ουσία στο πίσω μέρος του μυαλού τους έχουν το ξεπούλημα και το ξεζούμισμα των Ημικρατικών Οργανισμών για δικό τους όφελος. Επιπλέον δεν βλέπουν με ευχαρίστηση το γεγονός ότι υπάρχει δυνατή Συνδικαλιστική παρουσία στους Ημικρατικούς Οργανισμούς.

Όσον αφορά τα επιχειρήματα, ότι ο ιδιωτικός τομέας είναι ευέλικτος και αποτελεσματικός ενώ οι Ημικρατικοί Οργανισμοί είναι γραφειοκρατικοί και στερούνται των επιχειρησιακών πλεονεκτημάτων της ανταγωνιστικότητας, έχω να απαντήσω τα ακόλουθα:
1. Τα πλεονεκτήματα της ευελιξίας και της αποτελεσματικότητας βασίζονται στις σωστές διοικητικές αποφάσεις και στις ηγετικές φυσιογνωμίες που έχει ένας Οργανισμός είτε αυτός είναι ιδιωτικός ή κρατικός. Ας μας απαντήσουν οι ειδήμονες των ιδιωτικοποιήσεων η εταιρεία Lehman Brothers ήταν Ημικρατικός Οργανισμός;

2. Οι πρακτικές και οι τρόποι για την σωστή διοίκηση ενός Οργανισμού δεν διαφέρουν μεταξύ Ιδιωτικού και Ημικρατικού καθεστώτος. Υπάρχουν θεσμικές διαφορές αλλά υπάρχουν πολλά παραδείγματα σε Κύπρο και εξωτερικό όπου μόνο οι Οργανισμοί που είχαν την κατάλληλη Διοίκηση πέτυχαν.

3. Το πρόβλημα της γραφειοκρατίας το συναντούμε και σε μεγάλους ιδιωτικούς οργανισμούς, όπου οι κακές διοικητικές αποφάσεις απέτυχαν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα.

Οι Ημικρατικοί Οργανισμοί στην Κύπρο δεν διεκδικούν το αλάθητο, ούτε προσπαθούν να κρύψουν τα προβλήματα τους κάτω από το χαλί. Αυτά είναι πρακτικές του Ιδιωτικού τομέα που στην Κύπρο δυστυχώς, λειτουργεί όλο και περισσότερο σε καταστάσεις ολιγοπωλίων.

Οι Ημικρατικοί Οργανισμοί στην Κύπρο χρειάζονται εκσυγχρονισμό, βελτίωση και όχι διάλυση. Έχουν πολύ αξιόλογο ανθρώπινο δυναμικό με άρτια κατάρτιση και ψηλού επιπέδου εκπαίδευση. Το μοναδικό ερώτημα που πρέπει να τίθεται είναι εάν οι Οργανισμοί αυτοί διοικούνται σωστά ώστε να πετυχαίνουν τον στόχο και το ρόλο τους στην Κυπριακή Οικονομία. Αυτό θα πρέπει να διασφαλίζεται και από τους αρμόδιους πολιτικά προϊστάμενους ώστε να μην δίνονται αφορμές σε αυτούς που ονειρεύονται γλυκά την ιδιωτικοποίηση των Ημικρατικών Οργανισμών.

Μιχάλης Κ. Πούρος
Αναπλ. Γραμματέας
ΣΗΔΗΚΕΚ ΠΕΟ ΚΟΤ